Kvinneliv = kaosliv?

I flyt: Den andre boka i Rachel Cusks serie om Faye er grublende, men fascinerende.

Janneken Øverland

PÅ VEI: I bok nummer to befinner hovedpersonen i Rachel Cusks trilogi seg i en unntakstilstand. FOTO: SIEMON SCAMMELL-KATZ

Rachel Cusk

Transitt

Litteratur

Oversatt av Agnete Øye

Gyldendal 2018, 224 sider

En kort scene i Rachel Cusks nye roman «Transitt» kan stå som en illustrasjon til et dypere plan i boka. Den nyskilte forfatteren Faye får pusset opp sin kommunale leilighet av Pavel, en polsk snekker. En dag får han øye på en bok i bokhylla. Ansiktet hans lyser opp: «Du snakker polsk?» Men dette er bare oversettelsen av en av bøkene hennes, til et språk hun ikke behersker. Han sier slukøret: «Jeg trodde kanskje du kunne snakke.»

Les hele Klassekampen på nett

Få nyhetene som setter dagsorden, analysene som betyr noe og stemmene som teller. Abonner i dag.

Bli abonnent

Allerede abonnent?

Lag bruker Logg inn

Anmeldelse

Portane til verket

Klårrøysta: Heming Gujord har tatt med seg Kjartan Fløgstads bøker inn i verkstaden, og laga eit storverk om stridane dei står i.

Eivind Myklebust

Heming H. Gujord

Fløgstad verk

Litteratur

Samlaget 2018, 548 sider

Tidleg i «Fløgstad verk» hamrar Heming Gujord på plass eit fundament for forståinga av Kjartan Fløgstads forfattarskap: «For han er språket eit materielt grunnvilkår, med forankring i talemålet og i folkekulturen, og blir slik heilt avgjerande i motstanden mot makta utanfrå og ovanfrå.» Her skil Fløgstad seg til dømes frå leiarfigurane i Sauda-streiken i 1970, som ifølgje Gujord såg språket som ein del av overbygninga, og ikkje ville stille med «språkleg handikapp» i klassekampen: «Kampen mot makta måtte førast på maktas eiga målform.»

Les hele Klassekampen på nett

Få nyhetene som setter dagsorden, analysene som betyr noe og stemmene som teller. Abonner i dag.

Bli abonnent

Allerede abonnent?

Lag bruker Logg inn

Anmeldelse

Natt i Europa

Kulturpessimisme: Det gamle Europa står igjen for fall – i politiske profetiar og i fiksjonen.

Eivind Myklebust

UNDERGANG: Ole Asbjørn Ness og Simon Strauss har begge Europas forfall som omdreiningspunkt i dei aktuelle romanane sine. ILLUSTRASJON: «THE GARDEN OF EARTHLY DELIGHTS» (1480–1505) AV HIERONYMUS BOSCH, PRADO NATIONAL MUSEUM/WIKIMEDIA

Ole Asbjørn Ness

Aftenland

Litteratur

Aschehoug 2018, 432 sider

For 100 år sidan spådde tyskaren Oswald Spengler Vestens fall i «Aftenlandets undergang». Utover i tjueåra blei verket flittig lese og heftig diskutert i Tyskland, og i ettertid står det att som ein merkestein for kulturpessimismen i mellomkrigstida: Spengler meinte at alle kulturar har ei blømingstid, men også ei endetid – ei endetid som enkelt sagt er kjenneteikna av at kulturen og religionen blir uthola og fortrengt av materialisme og individualisme.

Les hele Klassekampen på nett

Få nyhetene som setter dagsorden, analysene som betyr noe og stemmene som teller. Abonner i dag.

Bli abonnent

Allerede abonnent?

Lag bruker Logg inn