Måndag denne veka var det gravferd for den høgt beundra amerikansk-jødiske kulturkritikaren Susan Sontag (1933-2004).Denne siste hausten ho fekk leve vart Sontag aktualisert her heime gjennom ikkje mindre enn to norske bokutgjevingar: den klassiske «Om fotografi» (1973) og oppfølgjaren «Å betrakte andres lidelse» frå 2003 (båe Pax).«Om fotografi» er ei essaysamling om korleis den kapitalistiske tilstanden og fotografiet er vevd saman. Sontag avviste at fotografiet representerte ei objektiv sanning og viste til at alle fotografi føreset ein verbal kontekst for å bli forstått. Der eit maleri er koda for å kommunisere i ein bestemt historisk og kulturell samanheng er fotografia tilfeldige utsnitt av eit eller anna, og er i den forstand surrealistiske, meinte Sontag. Og fotografia har innebygd i sin natur ein higen etter stendig nye foto; verda må alltid reproduserast. Fotografiet er i Sontags auge eit kapitalistisk medium som i seg sjølv er med på å auke forbruket og erstatte sosial erfaring.